ਫਲਾਈਟ ਦੌਰਾਨ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਸਬੰਧਿਤ ਯਾਤਰੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਸ ਨੂੰ ਨੋ-ਫਲਾਈ ਲਿਸਟ ‘ਚ ਪਾਉਣ ਦਾ ਨਿਯਮ ਸਾਲ 2017 ‘ਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਇਹ ਨਿਯਮ ਬਣਿਆ ਹੈ, ਹੁਣ ਤੱਕ 143 ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਨੋ ਫਲਾਈ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਸਾਲ ਯਾਨੀ 2017 ‘ਚ ਨਿਯਮ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਯਾਤਰੀ ‘ਤੇ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਲ 2018 ਅਤੇ 2019 ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਾਰਵਾਈ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਰ ਸਾਲ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਉਲੰਘਣ ਕਰਨ ਉੱਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਅਲੱਗ ਅਲੱਗ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਉੱਤੇ ਨੋ-ਫਲਾਈ ਲਿਸਟ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵੀ ਘੱਟ ਤੇ ਵੱਧ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਬਾਰੇ…
ਸ਼ਹਿਰੀ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਨਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨੋ-ਫਲਾਈ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਕਿ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਦੱਸੇ ਗਏ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਸੁਣਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਲਨਾ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਫ਼ਰ ਦੌਰਾਨ ਯਾਤਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਮਾਸਕ ਨਾ ਪਹਿਨਣਾ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੋ ਫਲਾਈ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਹੈ।
ਸ਼ਹਿਰੀ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਲ 2021 ਵਿੱਚ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਨੋ ਫਲਾਈ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਸਾਲ 66 ਯਾਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸਾਲ 2022 ‘ਚ 63 ਯਾਤਰੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਏਅਰਲਾਈਨ ਇੰਡੀਗੋ ਨੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 10 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨੋ ਫਲਾਈ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਹੁਣ ਤੱਕ ਤਿੰਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨੋ ਫਲਾਈ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਨਾਮ ਨੋ ਫਲਾਈ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜਾਂਚ ਲਈ ਕਮੇਟੀ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ ਏਅਰਲਾਈਨ ਯਾਤਰੀ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ 30 ਦਿਨਾਂ ‘ਚ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਸੌਂਪਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਜ਼ੁਬਾਨੀ ਅਨੁਚਿਤ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ‘ਤੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਸਰੀਰਕ ਅਸ਼ਲੀਲ ਵਿਵਹਾਰ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਜਾਨਲੇਵਾ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੋ ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਈ ਨੋ ਫਲਾਈ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨੋ-ਫਲਾਈ ਲਿਸਟ ‘ਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਯਾਤਰੀ ਪਾਬੰਦੀ ਦੀ ਮਿਤੀ ਤੋਂ 60 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪਾਬੰਦੀ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਅਪੀਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।