Deepfake Video Crime Regulation
ਸਰਕਾਰ ਡੀਪਫੇਕ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਨਿਯਮ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ਵਿਨੀ ਵੈਸ਼ਨਵ ਨੇ ਅੱਜ ਯਾਨੀ 23 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਡੀਪਫੈਕ ਲੋਕਤੰਤਰ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਖ਼ਤਰੇ ਵਜੋਂ ਉੱਭਰਿਆ ਹੈ।’
ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਨੂੰ ਮੀਟਿੰਗ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਸੀ। ਹਰ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਡੀਪ ਫੇਕ ਦੇ ਖਤਰੇ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਸਮਾਜਿਕ ਖਤਰਾ ਬਣ ਕੇ ਉਭਰਿਆ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਵੀ 17 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਡੀਪ ਫੇਕ ‘ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਗਰਬਾ ਗੀਤ ਗਾਉਂਦੇ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਆਨਲਾਈਨ ਉਪਲਬਧ ਹਨ।
ਅਸ਼ਵਿਨੀ ਵੈਸ਼ਨਵ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਡੀਪ ਫੇਕ ‘ਤੇ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਖਰੜਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ- ਸਾਨੂੰ 4 ਚੀਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਪਹਿਲਾ- ਪੋਸਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡੀਪ ਫੇਕ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ
ਦੂਜਾ – ਡੀਪਫੇਕ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਨੂੰ ਵਾਇਰਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ
ਤੀਜਾ – ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਵਿਧੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸੁਧਾਰਿਆ ਜਾਵੇ
ਚੌਥਾ- ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰੋ
ਸਿਰਜਣਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ
ਵੈਸ਼ਨਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡੀਪਫੇਕ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ, ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਜਾਂ ਮੌਜੂਦਾ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕਰਕੇ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪੀਐਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਡੀਪ ਫੇਕ ਤਕਨੀਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ
ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਡੀਪਫੇਕ ਵੀਡੀਓ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਸੀ – ‘ਇਹ ਵੀਡੀਓ AI ਦੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨੇ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ‘ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਇਹ ਮੁਸੀਬਤ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ‘ਚ 15 ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ NIA ਦੇ ਦੀ ਛਾਪੇਮਾਰੀ
ਜਦੋਂ AI ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਮੈਨੂੰ ਮਿਲੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਿਗਰਟ ‘ਤੇ ਲਿਖੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਵਾਂਗ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਵੀ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਥੇ ਇੱਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਲਿਖੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ‘ਇਹ ਡੀਪਫੇਕ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ।’
ਰਸ਼ਮਿਕਾ ਮੰਡਾਨਾ ਅਤੇ ਕਾਜੋਲ ਦਾ ਡੀਪਫੇਕ ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ
ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਰਸ਼ਮਿਕਾ ਮੰਡਾਨਾ ਅਤੇ ਕਾਜੋਲ ਦਾ ਡੀਪਫੇਕ ਵੀਡੀਓ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜ਼ਾਰਾ ਪਟੇਲ ਨਾਂ ਦੀ ਲੜਕੀ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਰਸ਼ਮਿਕਾ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਨਾਲ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਰਸ਼ਮਿਕਾ ਮੰਡਨਾ ਤੱਕ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਖੁਦ ਰਸ਼ਮਿਕਾ ਮੰਡਨਾ ਦੇ ਡੀਪਫੇਕ ਵੀਡੀਓ ‘ਤੇ ਹੈਰਾਨੀ ਜਤਾਈ ਹੈ।
ਐਕਸ ਪੋਸਟ ‘ਚ ਰਸ਼ਮਿਕਾ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ‘ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਕਹਾਂ ਤਾਂ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਨਾ ਸਿਰਫ ਮੇਰੇ ਲਈ, ਸਗੋਂ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਡਰਾਉਣਾ ਹੈ। ਜੇ ਸਕੂਲ ਜਾਂ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਅਜਿਹਾ ਹੋਇਆ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਇਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਡੀਪਫੇਕ ਕੀ ਹੈ?
ਅੱਜ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕਈ ਵਾਰ ਗਲਤ ਖ਼ਬਰਾਂ ਅਤੇ ਗੁੰਮਰਾਹਕੁੰਨ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਫੈਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਵੰਡੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਡੀਪਫੇਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਇਸ ‘ਚ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ (AI) ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨ ਲਰਨਿੰਗ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ, ਮੀਡੀਆ ਫਾਈਲਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫੋਟੋਆਂ, ਆਡੀਓ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਕਨਵਰਟਡ ਕਾਪੀ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਅਸਲ ਫਾਈਲ ਵਰਗੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਸਧਾਰਨ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਡੀਪਫੇਕ ਮੋਰਫ ਵੀਡੀਓ ਦਾ ਇੱਕ ਉੱਨਤ ਰੂਪ ਹੈ।
Deepfake Video Crime Regulation
